Orbita İnvazyonu Gösteren Paranazal Sinüs Mukoselleri: Radyolojik ve Cerrahi Özelliklerin Retrospektif Analizi
Paranasal Sinus Mucoceles Invading the Orbit: A Retrospective Analysis of Radiological and Surgical Features
Received Date : 04 May 2025
Accepted Date : 03 Jun 2025
Available Online : 17 Jun 2025
Burak HAZIRa, Erdem AĞGÜNLÜa, Mustafa ÇOLAKa, Aykut İKİNCİOĞULLARIa, Serdar ENSARİa, Hacı Hüseyin DEREa
aAnkara Bilkent City Hospital, Clinic of Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgery, Ankara, Türkiye
Doi: 10.24179/kbbbbc.2025-111861 - Makale Dili: EN - Medline No: JOURNAL OF EAR NOSE THROAT AND HEAD NECK SURGERY.
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, orbita invazyonu gösteren paranazal sinüs
(PNS) mukosellerinin klinik ve radyolojik özelliklerini, hastalık progresyonuna
yatkınlık oluşturabilecek anatomik varyasyonlara odaklanarak
değerlendirmek amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu
retrospektif çalışmaya, Şubat 2019 ile Ocak 2025 tarihleri arasında orbita
invazyonu nedeniyle PNS mukoseli cerrahisi uygulanan 17 hasta
ile bilgisayarlı tomografi (BT) görüntülemelerinde sinonazal patolojisi
olmayan 17 kontrol birey dâhil edildi. Preoperatif paranasal BT görüntüleri;
maksiller ve frontal sinüs gelişimi ile lamina papyracea (LP)
pozisyonu açısından Bolger ve Herzallah sınıflamalarına göre değerlendirildi.
Bulgular: Mukosellerin en sık görüldüğü lokalizasyonlar
frontoetmoidal (%41,18) ve frontal sinüsler (%23,53) idi. Maksiller
sinüs hipoplazisi (MSH), mukosel grubunda (%41,18) kontrol grubuna
(%5,88) kıyasla anlamlı olarak daha sık görüldü (p=0,039). Frontal
sinüs havalanması ve LP pozisyonu açısından gruplar arasında istatistiksel
olarak anlamlı bir fark bulunmadı. Olguların büyük çoğunluğu
endoskopik yöntemle tedavi edildi (%82,35) ve yalnızca 1 nüks
(%5,88) gözlendi. Vakaların %29,41’inde etiyoloji daha önceki cerrahi
girişim veya travmaya bağlıydı. Sonuç: MSH, orbita invazyonu gösteren
PNS mukoselleri için anatomik bir yatkınlık oluşturabilir. Frontal
sinüs havalanması ve LP pozisyonunda anlamlı fark bulunmasa da, endoskopik
marsupiyalizasyon düşük nüks oranıyla etkili ve güvenli bir
cerrahi yaklaşım olarak öne çıkmaktadır. Bu bulgular, ileri düzey orbital
komplikasyonları önlemek için preoperatif görüntülemenin titizlikle
değerlendirilmesi ve erken tanının önemini vurgulamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Paranazal sinüs hastalıkları; mukosel; orbita hastalıkları; tomografi
ABSTRACT
Objective: This study aimed to evaluate the clinical and
radiological characteristics of paranasal sinus (PNS) mucoceles with
orbital extension, with a particular focus on anatomical variations that
may predispose to disease progression. Material and Methods: This
retrospective study included 17 patients who underwent surgery for
PNS mucoceles invading the orbit between February 2019 and January
2025, and 17 control subjects with no sinonasal pathology on computed
tomography (CT) imaging. Preoperative paranasal CT scans were evaluated
for maxillary and frontal sinus development as well as lamina papyracea
(LP) positioning using the Bolger and Herzallah classification
systems, respectively. Results: The most common mucocele locations
were the frontoethmoidal (41.18%) and frontal (23.53%) sinuses. Maxillary
sinus hypoplasia (MSH) was significantly more frequent in the
mucocele group (41.18%) than in the controls (5.88%) (p=0.039). No
statistically significant differences were observed in the frontal sinus
aeration or LP position between the groups. Most mucoceles were managed
endoscopically (82.35%), with only 1 recurrence (5.88%) observed.
In 29.41% of cases, the etiology was secondary to prior surgery
or trauma. Conclusion: MSH may represent an anatomical predisposition
for PNS mucoceles with orbital extension. Although no significant
differences were noted in frontal sinus aeration or LP positioning, endoscopic
marsupialization proved to be an effective and safe surgical
approach with a low recurrence rate. These findings underscore the importance
of thorough preoperative imaging and early diagnosis to prevent
advanced orbital complications.
Keywords: Paranasal sinus diseases; mucocele; orbital disease; tomography